Dr hab. Katarzyna Szewczuk-Karpisz, prof. Instytutu
Instytut Agrofizyki Polskiej Akademii Nauk
Zakład Fizykochemii Materiałów Porowatych, Instytut Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego Polskiej Akademii Nauk
Dr hab. Katarzyna Szewczuk-Karpisz, prof. Instytutu jest badaczką specjalizującą się w chemii środowiska, której kariera naukowa jest ściśle związana z badaniami procesów zachodzących w środowisku glebowym. Podstawy swojej ścieżki akademickiej zbudowała na Wydziale Chemii Uniwersytetu Marii Curie-Skłodowskiej w Lublinie, gdzie w 2016 roku uzyskała stopień doktora nauk chemicznych. Jej praca doktorska, w której opisała mechanizm oddziaływania makrocząsteczek biopolimerów (białek i egzopolisacharydów pochodzenia bakteryjnego) z cząstkami ciała stałego, wyznaczyła kierunek jej dalszych badań.
Kontynuując prace nad mechanizmem zjawisk występujących na granicy faz, dr hab. Katarzyna Szewczuk-Karpisz skupiła się na praktycznym zastosowaniu swoich badań w kontekście nauk rolniczych. Zaowocowało to uzyskaniem w 2021 roku stopnia doktora habilitowanego nauk rolniczych w Instytucie Agrofizyki im. Bohdana Dobrzańskiego Polskiej Akademii Nauk. Podstawą tego osiągnięcia był cykl publikacji pod wspólnym tytułem “Struktura polimerowej warstwy adsorpcyjnej na powierzchni minerałów glebowych i modyfikatorów fazy stałej gleby oraz jej wpływ na immobilizację metali ciężkich i agregację w badanych układach”.
Główny obszar zainteresowań badawczych dr hab. Katarzyny Szewczuk-Karpisz koncentruje się na modyfikacji środowiska glebowego przy użyciu nowoczesnych materiałów, takich jak materiały węglowe, hydrożele, kompozyty, związki wielkocząsteczkowe (polimery). W swoich badaniach dr hab. Katarzyna Szewczuk-Karpisz wnikliwie analizuje procesy adsorpcji różnorodnych substancji – w tym jonów metali (szczególnie metali ciężkich), niemetali, pestycydów oraz makrocząsteczek – na powierzchni składników fazy stałej gleby. Jej celem jest m.in. zrozumienie, w jaki sposób substancje polimerowe wpływają na akumulację mikro- i makroelementów oraz zanieczyszczeń (metali ciężkich, pestycydów) w glebie. Niezwykle istotne są dla niej także interakcje pomiędzy cząsteczkami lub jonami różnych zanieczyszczeń, które determinują ich mobilność w środowisku wodno-gruntowym.
Kluczowym aspektem pracy dr hab. Katarzyny Szewczuk-Karpisz jest opracowanie nowych kondycjonerów glebowych celem zachowania lub poprawy jakości gleb. Dlatego w toku swoich badań optymalizuje ich syntezę, a także określa wpływ nowoopracowanych materiałów na poszczególne parametry fizykochemiczne gleb oraz wzrost roślin. Działając według zasad gospodarki cyrkularnej, większość modyfikatorów glebowych pozyskuje z odpadów, nadając im drugie życie.
Swoje projekty naukowe dr hab. Katarzyna Szewczuk-Karpisz realizuje w ramach szerokiej współpracy krajowej i międzynarodowej. W Polsce współpracuje z czołowymi jednostkami, takimi jak Instytut Katalizy i Fizykochemii Powierzchni PAN, Wydział Chemii UMCS w Lublinie, Wydział Chemii UAM w Poznaniu, Wydział Geologii, Geofizyki i Ochrony Środowiska AGH w Krakowie, Wydział Chemiczny Politechniki Wrocławskiej oraz Wydział Budownictwa i Architektury Politechniki Lubelskiej. Na arenie międzynarodowej dr hab. Katarzyna Szewczuk-Karpisz utrzymuje aktywne kontakty z Instytutem Gleboznawstwa Uniwersytetu Hanowerskiego (Niemcy), Instytutem Chemii Biokoloidów im. Ovcharenko NAN Ukrainy w Kijowie, Instytutem Hydrologii Słowackiej Akademii Nauk (Słowacja), Litewskim Centrum Badań Rolniczych i Leśnych (Litwa) i Instytutem Gleboznawstwa, Agrotechniki i Ochrony Roślin w Sofii (Bułgaria).