Historia sukcesu: jak przywrócono życie pomorskim torfowiskom

Na podstawie materiału Europejskiej Agencji Wykonawczej ds. Klimatu, Infrastruktury i Środowiska (CINEA): https://lnkd.in/d3T5-7s4
Jeszcze dwie dekady temu wiele pomorskich torfowisk było uznawanych za zdegradowane, a niektóre – za stracone. Osuszane, zarastane, ignorowane. Dziś, dzięki projektowi LIFE „Conservation of Baltic Raised Bogs in Pomerania”, te niezwykle cenne przyrodniczo ekosystemy wracają do życia. I to z sukcesem, który inspiruje Europę.
Dlaczego torfowiska są tak ważne?
Torfowiska wysokie typu bałtyckiego to jedne z najrzadszych siedlisk przyrodniczych w Europie. Są domem dla unikatowych gatunków, takich jak rosiczki, chrobotki czy żurawina błotna. Ale ich rola jest znacznie szersza: retencja wody, łagodzenie skutków suszy i chronienie bioróżnorodności.
Co zrobiono w ramach projektu?
W latach 2004–2007 zespół specjalistów z Klubu Przyrodników i partnerów podjął kompleksowe działania ochronne:
– Zablokowano dziesiątki kilometrów rowów odwadniających, by przywrócić naturalny poziom wody
– Usunięto drzewa i krzewy, które zacieniały torfowiska i przyspieszały ich mineralizację
– Rozpoczęto monitoring hydrologiczny – pozwoliło to precyzyjnie śledzić zmiany wilgotności w czasoprzestrzeni
– Opracowano plany ochrony i zarządzania dla 23 obiektów przyrodniczych na Pomorzu
Jakie były efekty?
– Odzyskano siedliska dla rzadkich gatunków torfotwórczych
– Zahamowano proces degradacji – torfowiska zaczęły znów gromadzić węgiel, a nie go emitować
– Stworzono wzorcowy model działań dla kolejnych projektów ochrony torfowisk w Polsce i Europie
– Zaangażowano lokalne społeczności i samorządy – od edukacji po wspólne działania w terenie
Dlaczego ten projekt to sukces?
To było pierwsze w Polsce duże przedsięwzięcie LIFE-Nature, które połączyło wiedzę naukową, działania terenowe i praktykę ochrony przyrody. Jego dziedzictwo trwa – wiele z objętych ochroną torfowisk jest dziś częścią sieci Natura 2000, a zdobyte doświadczenie wykorzystano w kolejnych programach, m.in. LIFE Peat Restore.
Czego nas to uczy?
– Ochrona przyrody to inwestycja długofalowa, której efekty mogą odmienić całe krajobrazy
– Nawet „trudne” siedliska, jak mokradła, mogą być chronione skutecznie – jeśli działamy kompleksowo, konsekwentnie i w oparciu o dane
– Lokalne działania mają globalne znaczenie – torfowiska to magazyny węgla, strażnicy klimatu i ostoje życia
Projekt pod akronimem „Kampania Bioróżnorodność” realizowany w ramach Programu Fundusze Europejskie dla Polski Wschodniej 2021–2027
Wartość projektu: 2 791 092.36 PLN
Wkład z Funduszy Europejskich: 2 270 428.50 PLN
hashtag#FunduszeUE hashtag#FunduszeEuropejskie
Obraz: https://lnkd.in/dXS_hgrP
